Onderwijsinnovatie en kwaliteit: vriend of vijand?


De leeropbrengsten van de coalitie Onderwijsinnovatie 2022

Samenvatting

Het Kwaliteitsnetwerk mbo werkt al enkele jaren met coalities. Een coalitie is een middel om samenwerken en kennisdelen tussen mbo-instellingen te stimuleren en zo de kwaliteitscultuur en het lerend vermogen te versterken. De deelnemers zijn afkomstig uit mbo-onderwijsinstellingen in Nederland. De coalitieleden hebben een gezamenlijke context en een gedeeld belang. Zij werken samen aan een vooraf vastgesteld thema, waarbij het leren van elkaar centraal staat. De coalitie is tijdelijk van aard en kan gedurende de looptijd wisselen van samenstelling. Eén van de coalities in 2022 was de coalitie Onderwijsinnovatie.

Dat we een coalitie rondom het thema Onderwijsinnovatie hebben geformeerd, is logisch. Onze omgeving verandert en onze scholen veranderen mee: ons onderwijs innoveert
op allerlei manieren. De coalitie Onderwijsinnovatie stelde zichzelf daarom de volgende vraag: Hoe kunnen wij vanuit onze rol als kwaliteits(zorg)medewerker de kwaliteit van het proces van de onderwijsinnovaties borgen en versterken? ‘Kwaliteits(zorg) medewerker’ hebben we hierbij bewust breed gehouden; al onze leden zijn begaan met onderwijs en kwaliteit, maar vaak vanuit verschillende functies. Deze centrale vraag hebben we uitgewerkt in drie beoogde opbrengsten:

  1.  Een overzicht van kwaliteitsaspecten van onderwijsinnovatieprocessen
  2. Antwoord op de vraag wat een ‘kwaliteits(zorg)medewerker’ bij eenonderwijsinnovatieproces van een onderwijsteam kan betekenen en de beschrijving van de rol hierin
  3. Randvoorwaarden bij het uitoefenen van die rol

We kozen ervoor om deze opbrengsten te realiseren als professionele leergemeenschap; we doorleven dus zelf collectief het proces van innovatie. Elk lid is een expert op een deelaspect van onderwijsinnovatie en kwaliteit en kan vanuit die expertise kennis
delen met andere leden en reflecteren op de ingebrachte kennis van andere leden.

Bij elke ontmoeting bracht één van de leden een (al dan niet gelukt) voorbeeld van onderwijsinnovatie uit de eigen praktijk in. De inbrenger reflecteerde hierop samen met de overige coalitieleden. De focus hierbij lag op het geleerde voor, tijdens en na de onderwijsinnovatie. Volgens deze werkwijze heeft de coalitie het afgelopen jaar diverse leerzame cases de revue laten passeren. Je vindt ze terug in deze publicatie.

Het uiteindelijke product en proces zijn anders dan we aan het begin beoogd hadden. Het is in dat opzicht dus niet anders gelopen dan vrijwel elke complexe onderwijsinnovatie. Onze coalitie heeft daarbij voor een mooi individueel en collectief leerproces gezorgd. De opbrengsten ervan liggen nu voor je. Bladerend door deze publicatie vind je inspirerende voorbeelden van onderwijsinnovatie. We sluiten af met een terugblik: we kijken terug op ons eigen leerproces en delen onze visie op succesvol innoveren. We hopen dat deze publicatie je helpt bij het regie nemen op de kwaliteit van onderwijsinnovaties!

Josée Bours, Anniek Goes, Bart Kleine Deters, Pascal Koole, Paulo Moekotte, Bert Muskee, Hans van Nieuwland, Luc Quinten, Kees Snippert en Jelske Talstra.

Facilitering